ن

 ​

​

تا به محراب دعا خون خدا شد ریخته                 حرمت ار محراب رفت ورونق منبر شکست 

معبدین لات وعزی را چو شد فرصت بدست               شهر علم مصطفی را از عداوت ، در شکست 

ابتدا شور صخیفه منتهی در نهروان                     زاتحاد آن دو ،فرق ساقی کوثر شکست

خاصمین در بدر تخم کینه در دل کاشتند                دادحاصل بعدچندی مرتضی را سر شکست 

معجزشق القمر در کوفه گردید آشکار                  تا زتیغ ابن ملجم فرق آن سرور شکست 

زد ندا جبریل در بین زمین وآسمان                     اهل عالم ، فرق پر نور شه صفدر شکست

زینب محنت قرین آز آن ندا شد باخبر                  درخروش آمد فلک تا قلب آن مضطر شکست 

می نداند کس زحال زار شبیر وشبر                    گوشوار عرش حق را دل زغمدربر شکست

زیمب غم دیده را شد تازه ایام عزا                     تا زشمشیر جفا آن جبهه ی انور شکست 

ناله کن (آذر)بکش آه ازجگر،برگو مدام                وا مصیبت تارک بن عم پیغمبر شکست 

---با نق از دیوان آذر خراسانی - جلد دوم -صص 38-39

لرزه در عرش علا افتاده              غرقه خون شیر خدا افتاده           می رسد ناله ای از عرش برین           کشته شد شیر خدا رهبر دین         آنکه در خانه حق گشت پدید          شد به معراج خداوند ، شهید            آنکه غم خوار یتیمان می بود        غرقه خون گشت براه معبود

رادمردی که صلونی می گفت            فرق بشکافته در بستر خفت           آنکه نکمیل شده دین از او           لاله رنگ است زخونش سر ورو            آنکه در خانه حق بت بشکست            در شب قدر به ایزد پیوست             کشته شد آنکه بدی یاور ویار         به یتیم وبه اسیر وبیمار

آه آه از ستم قوم دغا              کشنه شد حجت حق ، شیر خدا            از ستم کاری ابن ملجم 

غوطه ور (کرببلایی) در غم   ---- بنقل از کتاب سوم - ارمغان کربلا - ناد علی کربلایی - صص 57-58

ای یاور بیچارگان یا علی جانم             ای مونس در ماندگان یا علی جانم            ای خانه زاد لم یزل حجت داور             مدح تودر قرآن شد از خالق اکبر           ای صاحب جود وکرم ، ساقی کوثر

ای پادشاه مومنان یا علی جانم          شاهی که در ویرانسرا بادلی سوزان          مرد جزامی را گرفت سر روی دامان           تا بینوایی را کند لحظه ای شادان      فخر زمین وآسمان یا علی جانم              ای قبله ی جانهای پاک  جان بقربانت          روح الامین زامر خدا شد ثنا خوانت

ای خانه زاد کبریا جان بقربانت           ای خسرو کون ومکان جان بقربانت        شاهی که بردوشش کشد بار مسکینان             برروی زانو جادهد کودک نا لان            گرد یتیمی شوید از صورت طفلان        ای بی نظیر ومهربان یا علی جانم              گرم مناجات ودعا شب به نخلستان            در گفتگوبا خالقش دیده ی گریان       سوز وگدازش شعله زد بر دل وبر جان

با کردگار مهربان ،یا علی جانم          شاهی که از بیمش عدو لرزد وریزد          از معجزاتش در لحد مرده برخیزد            اندر مناجات ودعا دربر ایزد        ریزد سرشک ازدیدگان یا علی جانم

ای انکه در راه خدا گشته قربانی           جان دادی اندر راه دین  بس ستم دیدی         ای خسروی که دریم خون غوطه گردیدی           شد کربلایی در فغان یا علی جانم 

--- به نقل از کتاب سوم ارمغان کربلا - اثر طبع زنده یاد ناد علی کربلایی ( پدر سه شهید جبهه وجنگ -صص 60-61

مه برون آمد زپشت در ماهم در نیامد              مسجد کوفه پر از جمعیت وحیدر نیامد         پهن شد سجاده ی مولابه محراب عبادت          از پی بر چیدنش یارب چرا قنبر نیامد        زان سحرگاهی که بانگ قد قتل آمد بگوشم         صوت قرآن ومناجات علی دیگر نیامد            مجتبی خوانده نماز خویش را با اهل ایمان          چون امیر المومنین داماد پیغمبر نیامد        لیله القدر آمد ووقت مناجات ودعا شد          آنکه باید پا نهد بر عرشه ی منبر نیامد        شب سحرگشت ویتیمان گرسنه اشک ریزان        بهر دلجویی شان آن مرد نیکوفر نیامد         کودکی با مادرش می گفت با حال پریشان         پس چرا نان آور مابیکسان ، ماد، نیامد           سر به دیوار خرابه می زد آن پیر جزامی          بار الها آن رفیق با وفا دیگر نیامد        سوز آه دل کجا گردد مهار اشک دیده             محشر عظما بپاشد ،ساقی کوثر نیامد         با یتیمانعلی هم ناله آمد (کربلایی)       تا نشد پروانه ی این شمع ،کامش بر نیامد..-------به نقل از شکوفه های غم -جلد 1-ص 69-اثر طبع شادروان :نادعلی کربلایی : پدر سه شهید -تهران.باز نویسی ، محمد حسن اسایش

​

 یارب این زندانی مظلوم سبط مصطفی است ؟              یا خلیل الله بوددر حبس نمرود دغا است          هود پیغمبر بود در دست شداد لعین          یا که یونس باشد ودر بطن ماهی مبتلا است          این که بی جرم وگنه در کنده وزنجیر هست             یوسف کنعان بود یا یوسف آل عبا است؟          پور یعقوب است در چاه ستم  افتاده وی          یا به زندان رشیدی خود مه برج حیاست ؟          این کلیم الله بود در دست فرعون لعین        یا زکید سامری در محنت ورنج وبلا است           حضرت جز قیل پیغمبر بودگویی به حبس         کو زجور وظلم بخت النصر در شور ونوا است؟        حضرت صالح بود اندر کف نا صالحان        یا مسیح است وگرفتاریهودان از جفا است ؟       او سلیمان است غمگین از جفای اهرمن        خاتم شاهی وی درچنگ ((دیوان )) از قضا است           آری این زندانی زندان هارون الرشید           حضرت موسی ابن جعفر  نور چشم مرتضا است          هفت سالش گوشه ی زندان مکان بود از ستم          اینک از زهر ستم راحت زجور اشقیا است           گرچه نبود دخترش معصومه  در هنگام مرگ         لیک راسش بر سر زانوی فرزندش رضا است        بهر دیدارپدر با چشم گریان آمده    خسرو ملک خراسان آنکه فخر الاولیا است        ای صبا با دخترش معصومه گو تا به حشر         قلب عالم ،چون دل ((آهی))مکدر زاین عزا ست .

محمد حسن اسایش - بنقل از دیوان حسین آهی -جلد اول - صص 179-180

 نگر ماه رجب کز امر خلاق جهان آمد           دمادم فیض حق سوی زمین از آسمان آمد        شرافت داشت این ماه  و فزون آمد بر او چندی       وقایع کاندرین مه ،از خدای مهربان آمد      بروز اول مه نشستی نوح در کشتی      سپس طوفان وخوفی اندر عالم ، بعد از آن آمد         دگر در اول این ماه از دخت حسن ،باقر      نمودی جلوه کز نورش منور این جهان آمد        به دوم شد تولد از ( سمانه) حضرت هادی         که از یمن قدومش  بر تن شیعه روان آمد        بروز سومش شاه دهم مسموم شد از کین       زجور((معتمد)) روح الامین بر سر زنان آمد          بروز دهمین از ((خیزران ))گشتی تقی طالع        سلیل احمد مرسل که نورش جاودان آمد           بروز سیزده گردیده میلاد خلیل الله         خلیلی کآتش نمرود بر وی گلستان آمد      دگر در سیزده اندر درون خانه ی کعبه         امیر المومنین داماد پیغمبر عیان آمد       غروب چارده از این جهان شد حضرت زینب (س)        سرشک غم از این ماتم زچشم شیعیان آمد       بروز پانزدهشد توبه ی آدم قبول حق     قبول آن ترک اولایی که از وی در جنان آمد          بسوی کعبه از بیت المقدس قبله ی اسلام      ((تحول)) نیمه مه بهر احمد زآن مکان آمد      شدی درپانزده خارج نبی از شعب بوطالب          چنین روز عقد زهرا با امیرالمومنین آند         معاویه بروز پانزده چشم از جهان بستی        که شیعه دل خوش وخوش حال گشت وشاد مان آمد        بروز هیجدهم زین دار فانی رفت ابراهیم          که او ختم رسولان را ضیاء دیدگان آمد      بروز بیست وسه ازکوفیان شوم بی ایمان          یکی خنجربه ران مجتبی شاه زمان آمد         بروز بیست وچارم گشت فتح قلعه ی خیبر        ببازوی علی از امر حق تاب وتوان آمد       سپس در بیست وچارم جعفر طیار با ایمان          ز اقلیم ((حبش))سوی نبی بس کامران آمد       شهادت یافت اند بیست وپنجم موسی کاظم       زداغش فاطمهاندر جنان آزرده جان آمد          بروز بیست وششم یافت رحلت عم پیغمبر         ابوطالب که داغش مصطفی را بس گران آمد           بروز بیسا وهفتم از مقام حضرت باری            لباس خاتمیت بهر پیغمبر عیان آمد      به بیست ونه فتادی عایشه در چاهی از مکه        به تزویر معاویه امیر فاسقان آمد         بروز بیست ونه  بنت خویلد رفت از دنیا         خدیجه کو ملقب خود به ام مومنان آمد           بشام بیست وهشتماز مدینه شد حسین بیرن          بسوی مکه با قلبی پر از آه وفغان آمد       پس از تودیع قبر مصطفی وتربت مادر       وداع جمله بنمود وبنقصودش روان آمد       شبانه سوی مکه عزم رحلت کرد ای ((آهی))     در آن بیت امان اورا دریغا کی امان آمد.محمد حسن آسایش، به نقل از دیوان آهی -جلد اول- صص 143-147 

 چرااز محفل ما اي پدر عزم سفر کردي چراازدوري رويت مرا خونين جگر کردي



رقيه دخت شاه دين شبي در شام غم افزا زهجر باب خود گشتي بسي درشيون وغو غا

سرشک ازديدگان جاري همي ناليد ومي گفتا که اي بابا ي مظلومم بکوي که گذر کردي

-------چرا از محفل ما اي پدرعزم سفر کردي ---------------------

يتيمم در بدرگشتم همي نالم زهجرانت بيا بابا دم ديگر مرابنشان بدامانت

کجا رفتي تواي باباسر وجانم بقربانت زما افسردگان بابا چرا قطع نظر کردي

-----------چرااز محفل ما اي پدر عزم سفر کردي ------------------

غريب وبي معينم من ندارم يار وغمخواري نباشد از براي من دگريار وپرستاري

بنالم درفراق تو کنم از ديده خون جاري زهجر روي خود بابا مرا نيلي ببر کردي

----------چرااز محفل ما اي پدر عزم سفر کردي---------------

نباشد طاقتم ديگر بگريم از براي تو کنم خاک سيه بر سر پدر جان در عزاي تو

کجايي اي پدر تا آنکه چينم من بلاي تو نمي دانم سفر اندر کدامين بوم بر کردي

-----------چرا از محفل مااي پدر عزم سفر کردي --------------

زضرب سيلي اعدا رخم نيلي شده بابا شکيبايي نمي باشد توانم رفته از اعضا

زدل اين عقده ام بابا زوصل روي خود بگشا زفقدانت مرا افسرده وخونين جگر کردي

----------چرا از محفل ما اي پدر عزمسفر کردي -------------

دراين ماتم سرا (ساعي) توبا خيل عزاداران نوا کن بهر آن طفل فکار شاه مظلومان

بيابي باعزاداران جزا ازايزد منان زنظم جانگدازخود جهان را نوحه گر کردي

-----چرا از محفل ما اي پدر عزمسفر کردي-------

به نقل از معراج عاشورا -اثر طبع حسينعلي خوانساري -صص 149-150-کتابفروشي اشرفي خوانسار

فلک باآل پیغمبر بسی جور وجفا کردی     ستم اندازه ای دارد ،توبیحد ظلمها کردی

شدی همدست با دونان ،نمودی جور با خوبان    نه خوفیدر دل از فدا، نه شرم از مصطفی کردی

زگلزارنبوت هرگلی کاندر وجود آمد         زگلشن چیدیش ، بردی بخواری مبتلا کردی

فلک ! دانی چها کردی به آل احمد مختار        یکایک را زملک آواره وبی اقربا کردی

غریب وبیکس ومسموم آن هم با لب عطشان    چنین ظلمی بعالم کس نکرده ، تو چرا کردی

بوقت احتضارش از چه بستی در بروی او   چه خونها زین عزا اندر دل اهل ولا کردی

زبعد فوت جسمش را فکندی از چه روی بام    عجب دارم که همسر از چه آن جور وجفاکردی

شهی که سایه ی لطفش بفزق خلق ایجاد است         تنش را سایه بان از از بال مرغان هوا کردی

فلک از جور تو نالم ویا از جور ام الفضل         تو آن بیدادهاکردی ویا آن بیوفاکردی 

اگر چه نیست تقصیر تو لیک از سوز دل گویم            که عالمرا چو آذر زین عزا ، نوحه سرا کردی

--به نقل از : دیوان سید غلامرضا آذر حقیقی خراسانی -جلد اول-صص ۱۲۳-۱۲۴ انتشارات طوس -مشهد -چاپ سوم -۱۳۴۸ هجری شمسی

فلك داني چه ظلمي از تو برزهراي اطهر شد            چه بيدادي زتو بر فاطمه بعد از پيمبر شد

مگر آن گفته هاي شاه خاتم رفته از گوشت              كه بعد ازرحلت او فاطمه از غم مكدر شد

بگفت احمد مكرر فاطمه بضعه  مني                       چرانسبت به او پس ظلمها زامت مكررشد

همان زهرا كه احمد زاحترامش  گفت با امت                دريده نامه ي ارثش زخصم شوم كافر شد

نخشكيده هنوز از آب  غسل شاه خاتم كفن                 كه نار ظلم در باب سرايش شعله آور شد

دل بشكسته اش اورا نبود بس در غم بابش                 كه پهلويش شكسته آن چنان از ضربت در شد

نبود بس سينه اش را ناله هاي جانگداز غم                 كه آزرده زميخ در زاعداي ستمگر شد

نبود بس تيرگي روز در چشمش زهجر باب                    كه نيلي آنچنان از سيلي  آن رخسار انور شد

زضرب تازيانه دشمن دين بازويش راخست                   مصيبت ديده اي را تسليت آنسان مقرر شد

چرا حبل جفا بر گردن حبل المتين بستند                    چرزا مغلوب دست روبه دون ،شير داور شد

قضا بر بست دست شير حق را ورنه در آندم                كجاروبه ، رها از دست ضرغام غضنفر شد

ز لطف مرتضي و آل پاك اوست كاندر طوس                بدوران مرثيه خواني  ، مدامي شغل (آذر) شد .

اثر طبع آذر خراساني -به نقل از جلد اول ديوان آذر -صص-۵۵-۵۶ -چا پ سوم -۱۳۴۸ شمسي  انتشارات طوس----محمد حسن اسایش

 -در روستاي کوچ نهارجان بيرجندوبسياري ازروستاهاي ديگراين شهرستان رسمي زيبا به نام شوخواني(شب خواني)که درواقع يک نوع مناجات باخدابوده است.مرسوم بوده وهنوزهم اجرا ميشودوبه شرح ذيل است که براي مخاطبان وکاربران جهان بيان ميگرددويکي از رسوم زيباي ماه رمضان است.هنگام سحرکه مي شوداز قديم مردم ده باصداي خروس خانه بيدارميشده اند وچون پاس دوم را خروس مي خوانده است مي فهميده اند که حالاوقت سحر خواني يا شوخواني يا همان مناجات سحرماه رمضان است وناگفته نماندکه علاوه بر صداي خروس ازروي مکان ستاره هاي آسمان مثلا دب اکبرکه به هفت دختران هم معروف است وياا زروي جايگاه سه استارکه همان سه ستاره روشن درآسمان است پي به وقت سحر مي برده اند و يا ازروي مکان ستاره ي ديگري که به ستاره سحري در نزد مردم روستامعروف است پي مي برده اند که حالا وقت اذان صبح است زيرا تاحدود 50سال پيش اصلا ساعتي در روستا وجود نداشته که باساعت بيدارشوند وبه وقت سحر يا اذان صبح پي ببرند.خلاصه چون با صداي خروس بيدارمي شده اند ويا با ديدن ستاره به وقت سحرپي ميبرده اند سه ياچهارنفرکه ازآواز وصداي خوبي هم بر خورداربوده اندبه پشت بام خانه ها مي رفته اند ويک نفرهم که همسايه ي مسجد بوده است بربالاي بام مسجدمي رفته است وهر کدام از اين شوخوانان يا شب خوانان تعدادي از اشعاري راکه ذيلا درج ميگردد مي خوانده اند وبه عبارتي باخدا مناجات مي کرده اندتاباشنيدن صداي مناجات ياهمان شوخواني ياشب خواني مردم روستا بيدارشوند وسحري بخورندوآماده براي نماز صبح وگرفتن روزه بشوندواما اشعاري که مي خوانده اند به ترتيب ذيل شروع ميشده است که در چندقسمت به سمع ونظر خوانندگان مي رسد: ابتدا مي کنم زبسم الله    بعد از آن لا اله الا الله          ازمحمد مدد همي طلبم         کرمي از علي ولي الله     ياالله(کلمه يا الله بعد ازهردوبيت وبه عبارت بهتربعد از هر رباعي تکرارميشده است) 2-گوينده ي لا اله الا اللهم     بردين محمد ورسول اللهم برذکر دوازده امامم شب وروز        خاک قدم علي ولي اللهم       يا الله 3-يارب برسالت رسول ثقلين          يارب به غزاکننده ي بدروحنين       عصيان مرا دونيمه کندرعرصات              نيمي به حسن ببخش ونيمي به حسين    ياالله 4-يارب به محمدکه علي ياور ماست           ختم همه انبيا پيغمبرماست           ازگرمي آفتاب محشر غم نيست       تا سايه ي مرتضي علي بر سرماست    يا الله 5-يارب تو مرا غلام حيدر گردان      گرراه غلط کنم مرا برگردان          گرتشنه شوم دراين بيابان نجف        سيرآب مرازحوض کوثر گردان    يا الله 6-يارب به محمدوعلي وزهرا         يارب به حسين وحسن وآل عبا             کز لطف بر آر حاجتم در دوسرا    بي منت خلق ياعلي الاعلي      ياالله 7-الله تويي ازدلم آگاه تويي          گمراه منم برنده ي راه تويي              هر مورچه اي که دم زند درته چاه ازدم زدن مورچه آگاه تويي      يا الله 8-يارب برسان توحضرت صاحب را      فرزند علي بن ابيطالب را                  کزدوري او هميشه درفريادم مانندسگي که گم کندصاحب را -    يا الله 9-يارب زکرم دري برويم بگشا راهي که دراو نجات باشد بنما             مستغنيم از هردو جهان کن بکرم جز يادتو هر چه هست بر از دل ما-    يا الله 10-يارب مکن ازلطف پريشان مارا            هرچندکه هست جرم وعصيان مارا               ذات تو غني بوده وما محتاجيم                      محتاج به غيرخود مگردان مارا -ياالله 11-بازا بازا هرآنچه هستي بازآ             گرکافروگبر وبت پرستي باز آ          اين درگه ما درگه نوميدي نيست               صد باراگرتوبه شکستي بازآ - ياالله 12- اي ذات وصفات تو مبرا زعيوب       يک نام زاسماء توعلام غيوب رحم آرکه عمروطاقتم رفت بباد           نه نوح بود نام مرا ، نه ايوب - ياالله 13-از بارگنه شدتن مسکينم پست         يارب چه شوداگرمرا گيري دست گردرعملم آنچه تراشايد نيست           اندر کرمت آنچه مرا بايد هست - ياالله 14-عصيان خلايق ار چه صحرا صحراست           در پيش عنايت تو يک برگ گياست             هرچند گناه ماست کشتي کشتي                   غم نيست که رحمت تو دريا درياست.   ياالله 15-يارب به علي بن ابيطالب وآل              آن شير خداوبر جهان جل جلال            کاندرسه مکان رسي به فرياد همه            اندردم نزع ومرگ وهنگام سوال.- يا الله* *-     اين اشعارشوخواني ياشب خواني -ادامه داردکه دنبالهِ آ نرا درفرصتي ديگروبزودي تقديم کاربران خواهم نمود.منتظر باشيد.محمد(بنده شرمنده حق) -----------16-اي حيدر شهسوار وقت مدد است              اي زبده ي هشت وچار،وقت مدد است

مگذارکه در عشق تو رسوا گردم               اي صاحب ذوالفقار ، وقت مدد است  -  ياالله

17-يارب سبب حيات حيوان بفرست          وز خوان کرم ، نعمت الوان بفرست  

از بهر لب تشنه ي طفلان نبات                از سينه ي ابر ، شير باران بفرست.    يا الله

18-اي خالق خلق رهنمايي بفرست               بر بنده ي بي نو، نوايي بفرست

کار من بيچاره ، گره در گرهست              رحمي بکن وگره گشاي بفرست. ياالله

19-راه تو به هرروش که پويند خوش است      وصل توبه هر جهت که جويند خوش است

روي تو به هر ديده که بينند نکوست             نام تو به هرزبان گويند خوش است.  يا الله

20-تا مهر ابوترا ب دمساز من است               حيدر به جهان ،همدم وهمراز من است

اين هردو جگرگوشه ، دوبا لند مرا              مشکن بالم که وقت پرواز من است.  ياالله

21-من بي تو دمي قرار نتوانم کرد               احسان تورا ،شمار نتوانم کرد

گربر تن من ، زبان شود هرمويي               يک شکر تواز هزار نتوانم کرد.  يا الله

22- شب خيز که عاشقان به شب راز کنند        گرد دروبام دوست ، پرواز کنند

هرجاکه دري بود ، به شب در بندند              الا دردوست را ، که شب باز کنند. ياالله

23-يارب به دونور ديده ي پيغمبر            يعني به دوشمع دودمان حيدر

برحال من از عين  عنايت بنگر                 دارم دارم نظر آنکه من نيفتم زنظر. 24-يارب زکرم بر من درويش نگر           در من ، منگر در کرم خويش نگر

هرچند نيم لايق  بخشايش  تو                برحال من خسته ي دل ريش نگر. يا الله-

25-يارب در دل به غير خود جامگذار            در ديدهي من گرد تمنا مگذار

گفتم گفتم زمن نمي آيد کار          رحمي رحمي مرا به من  وامگذار. ياالله

26-مجنون وپريشان توام ، دستم گير      سرگشته وحيران تو ام ف دستم گير

هربي سروپا چو دسگيري دارد             من بي سر وسامان توام ،دستم گير.ياالله

27-اي سر تو در سينه ي هر محرم راز          پيوسته در رحمت تو بر همه باز

هرکس که به درگاه تو آورد نياز               محروم زدرگاه تو کي گردد باز. يا الله

28-در هر سحري با تو هميگويم راز             بر درگه تو همي کنم عرض نياز

بي منت بندگانت اي بنده نواز                   کارمن بيچاره ي سرگشته  بساز.  ياالله

29- الله به فرياد من بيکس رس                 فضل وکرمت يار من بيکس بس

هرکس به کسي وحضرتي مي نازد                جز حضرت تو ندارد اين بيکس کس. ياالله

30-اي جمله ي بيکسان عالم را کس              يک جو کرمت تمام عالم را بس

من بيکسم وتو بيکسان راياري                  يارب تو به فرياد من بيکس رس .يا الله

31-اي واقف اسرارضمير همه کس             در حالت عجز، دستگير همه کس

يارب تو مرا،توبه ده وعذر پذير              اي توبه ده وعذرپذير همه کس.   يا الله

32-دارم گنهي زقطره ي باران بيش        ازشرم گنه فکنده ام سر در پيش

آوازآيدکه سهل باشد درويش               تو در خور خود کني ومادر خور خويش. ياالله

33- يارب من اگر گناه بي حد کردم           دانم به يقين که بر تن خود کردم

از هر چه مخالف رضايتو بود               برگشتم وتوبه کردم وبد کردم.  يا الله

   ادامه دارد.بزودي ادامه ي مطلب تقديم خواهد شد-------34-يارب تو چنان کن که پريشان نشوم           محتاج برادران وخويشان نشوم

بي منت خلق خود مرا روزي ده               تا از درتو بر در ايشان نشوم.   يا الله

35-يارب زقناعتم توانگر گردان             وز نور يقين دلم منور گردان

روزي من سوخته ي سرگردان              بي منت مخلوق ميسر گردان.  ياالله

36-يارب ز دو کون بي نيازم گردان         وز افسرفقر سر فرازم گردان

در راه طلب محرم رازم  گردان             زان ره که نه سوي توست بازم گردان.  يا الله

37-يارب زکمال لطف خاصم  گردان      واقف به حقايق خواصم گردان

از عقل جفاکار، دل افگار شدم              ديوانه ي خود کن وخلاصم گردان .   يا الله

38-برگوش دلم زغيب آواز رسان        مرغ دل خسته رابه پرواز رسان

يارب که به دوستي مردان رهت          اين گمشده ي مرا به من باز رسان.   يا الله

39-يارب تو مرا ،به يار دمساز رسان       آوازه ي دردم به همآواز رسان

آنکس که من از فراق او غمگينم            اورا به من ومرا به اوباز رسان.  يا الله

40-اي خالق ذوالجلال واي بارخداي        تا چند روم در بدر وجاي به جاي

يا خانه ي اميد مرا ،در بربند               يا قفل مهمات مرا در بگشاي.   يا الله

41-يارب نظري برمن سر گردان کن        لطفي به من دل شده ي حيران کن

با من مکن آنچه من سزاي آنم             آنچ ازکرم ولطف توزيبد آن کن. ياالله

42-يارب يارب کريمي وغفاري!           رحمان ورحيم وراحم وستاري

خواهم که به رحمت خداوندي خويش     اين بنده ي شرمنده فرو نگذاري.    يا ا لله*

*-اشعار فوق که درسه قسمت تقديم کاربران عزيز شد هر شب سحرگاهان ياهنگام سحر تعدادي ازاين ابيات توسط شوخوانان يامناجات خوانان در پشت بام مسجد وياچندبام بلند روستا خوانده ميشد وسينه به سينه ونسل به نسل آنرا ازبزرگان ياد گرفته بودندوحفظکرده بودند .وبه نسل بعدياد مي دادند تا درهرسحر ماه رمضان جهت بيدار کردن  مردم خوانده شود وهيچ کس هم نمي دانست که اين اشعاراز چه کسي است وميگفتند ازقديم بزرگان آن را ميخوانده اند وديگران وجوانان آن را از قديمي تر ها ياد ميگرفته اند.اما بنده بعد ازمطالعت زياد وجسجوي فراوان تعدادي از اين ابيات را در رباعيات ابوسعيد ابي الخيريافتم وتعداد کمتري راهم در ميان رباعيات خواجه عبدالله انصاري مشاهده کردم.با آرزوي سعادت براي  همه ي روزه داران.محمد بنده خداي تعالي...-----مراسم نيمه رمضاني در روستاي کوچ نهارجان بيرجند--------------
يکي از مراسم زيبايي که درماه رمضان درروستاي کوچ نهارجان وبسيار ي از روستاهاي ديگر  شهرستان بيرجند انجام مي گيرد .مراسم نيمه رمضاني است به شرح ذيل انجام ميگيردوحال وهوايي دارد که تما م جوانان ونوجوانان وحتي افرا د سي تا چهل ساله هم در آن شرکت ميکنند .وبه شرح زيراست .ابتدا درشب ميلاد امام حسن مجتبي که نيمه ماه رمضان است ساعتي که از غروب مي گذرد وهمه افراد شام را صرف کرده اند .جوانان در ميدان روستا جمع ميشوند وچند صلوات ميفرستند تا ديگر جوانان هم به آنهابپيوندندووقتي جمعيت زياد شد ازيک سمت ده ويا از بالاي روستا شروع مي کنند ودر در ب هر منزل اشعاري را ميخوانند ودر پايان صاحب خانه مواد خوراکي مثل گردو يا بادام يا شکلات يا نخود وکشمش ويا مواد خوراکي ديگر واگراين  مواددر خانه نبود مبلغي پول به جوانان هديه مي دهند ودر آخرسر که همه ي منازل به پايان رسيد وکيسه  ها در دست ا نباردار پرشد آنرا بين افراد تقسيم مي کنند البته اگر چند جوان زيرک آن را نربايند وديگران را قال نگذارندکه اگر هم اين کار را انجام دهند از باب شوخي است ومي خواهند شادي ونشاط بيشتري به جوانان دست دهدوآن شب را خوش باشند وشادي کنند.اما نحوه ي انجام مراسم چنين است:يک نفر بزرگتر که آشنا به مراسم ومسلط بر آن است به تنهايي شروع به  نام بردن اسم صاحب خانه مي کند و مثلا مي گويد :حاجي غلامحسين رابلند کنيد.همه افراد همصدا جواب مي دهند :آمين وبازهمان فرد سردسته ادامه مي دهد:بارنگ سرخ .همه باز مي گويند :آمين.با مشت پر.آمين واو ادامه مي دهد: بازن وبچه .همه مي گويند:آمين .بااشتر کجاوه .آمين.برسانيد به حج وکربلا .همه مي گويند : آمين.چون به پايان دعاي اوليه رسيدند همه ي افراد هماهنگ شروع به خواندن اشعار ذيل  ذيل ميکنند :رمضان آمدآمد رمضان  رمضان آمد با سيصد سوار  چوب برداشته که يا روزه بدار -روزه ميدارم لاغر ميشوم -گر نمي دارم کافر مي شوم حق يامحمدمحمد يا علي حق يامحمد -حسين بن علي حق يامحمد .2-آندم که سر حسين ره بر نيزه زدندحق يامحمد مرغان هوا به چهارطرف خيمه زدند حق يامحمد .مرغان هوا وماهيان در ياحق يامحمد از بهر حسين چوسنگ برسينه زدند حق يامحمد محمديا علي حق يامحمد .حسين بن علي حق يا محمد .3-
سرسنگ آجين سنگ افتيده هل علي ميرزا به جنگ افتيده حق يامحمد .هل علي ميرزا کو لشکر توحق يامحمد.کفتران خيمه زده بر سر تو حق يامحمد محمديا علي حق يامحمد حسين بن علي حق يامحمد .
4-اين سرا از کيست روبر باده حق يامحمد يک پسر دارند نودوماده حق يامحمد .اين سرا از کيست روبر روزه حق يامحمد .يک دختردارند او گلدوزه حق يامحمد محمد يا علي حق يا محمد حسين بن علي حق يامحمد.
5اين سرا از کيست روبرقبرستان پدرم گفته برو خرما بستان .اين سرا از کيست دهلونه دراز ما طمع داريم بشقاب پياز حق يامحمد. محمد يا علي حق يامحمد.حسين بن علي حق يامحمد .6-اين سرااز کيست خش خش ميايه(مي آيد) .طبق نقره وکشمش مييايه (مي آيد) .اين سرا از کيست حوضي کنده اند دشمنان اينار(اينهارا) بوج کنده اند 
حق يا محمد محمد يا علي حق يا محمد .حسين بن علي حق يا محمد .در اين جاخواندن اشعار در درب منزل اول به پايان مي رسد .صاحب خانه هر چه در خانه داشته باشد روي سيني آماده کرده وبه انبار دارگروه يا سر دسته ي گروه تقديم وهديه مي کند وگروه روانه ي منزل بعدي ميگرددتا همين مراسم را بر درب منازل همه  اهل روستاتکرار کنند وهديه شان را بگيرند ودرآخر سرهم بين افراد عادلانه تقسيم کنند وشب به پايان رسد.البته گاهي بعضي افراد ازباب شوخي وسرگرمي در آخرکار کيسه حاوي مواد خوراکي را درمي ربايندوفرار مي کنند ودقايقي ديگران دنبال آنها مي گردند تاربايندگان را پيدا کنند ووقتي آنها را پيدا کردند موادرا با خنده وشادي ونشاط بيشتري بين افراد تقسيم مي شود ومراسم بپايان ميرسد وهمگي به خانه هايشان با شور وشادي وشعف باز مي گردند تابراي سحري ديگر آماده شوند .اين شرح مختصر مراسم نيمه رمضاني بود در روستاي کوچ نهارجان بيرجند .محمد حسن اسايش..--

فلک دانی چه ظلمی از تو برزهرای اطهر شد            چه بیدادی زتو بر فاطمه بعد از پیمبر شد

مگر آن گفته های شاه خاتم رفته از گوشت              که بعد ازرحلت او فاطمه از غم مکدر شد

بگفت احمد مکرر فاطمه بضعه  منی                       چرانسبت به او پس ظلمها زامت مکررشد

همان زهرا که احمد زاحترامش  گفت با امت                دریده نامه ی ارثش زخصم شوم کافر شد

نخشکیده هنوز از آب  غسل شاه خاتم کفن                 که نار ظلم در باب سرایش شعله آور شد

دل بشکسته اش اورا نبود بس در غم بابش                 که پهلویش شکسته آن چنان از ضربت در شد

نبود بس سینه اش را ناله های جانگداز غم                 که آزرده زمیخ در زاعدای ستمگر شد

نبود بس تیرگی روز در چشمش زهجر باب                    که نیلی آنچنان از سیلی  آن رخسار انور شد

زضرب تازیانه دشمن دین بازویش راخست                   مصیبت دیده ای را تسلیت آنسان مقرر شد

چرا حبل جفا بر گردن حبل المتین بستند                    چرزا مغلوب دست روبه دون ،شیر داور شد

قضا بر بست دست شیر حق را ورنه در آندم                کجاروبه ، رها از دست ضرغام غضنفر شد

ز لطف مرتضی و آل پاک اوست کاندر طوس                بدوران مرثیه خوانی  ، مدامی شغل (آذر) شد .

اثر طبع آذر خراسانی -به نقل از جلد اول دیوان آذر -صص-۵۵-۵۶ -چا پ سوم -۱۳۴۸ شمسی  انتشارات طوس----------

به نقل از ديوان آذر جلد دوم-ص138-چاپخانه طوس مشهد -1382 هجري قمري
درولادت امام حسن عسکري :مژده که شد چهره نما عسکري        گشت عيان نور خدا عسکري     مژده که در جلوه رخ يار شد

جلوه کنان مظهر دادار شد    حسن حسن باز پديدار شد     کون ومکان مطلع الانوار شد

گشت زرخ پرده  گشا عسکري         گشت عيان نور خدا عسکري         مژده به ياران که حسن آمده
عسکري آن فخر زمن آمده        خرمي دهر کهن آمده8         آز مه رخ پرده فکن آمده

کرده عيان ماه لقا عسکري        گشت عيان نور خدا عسکري         مژده که در هشتم ثاني ربيع
گشته عيان عارض بدرعسکري        شکر خداوند بصير وسميع         کزرخ آن شمس مقام رفيع

داده در ايجاد صفا عسکري         گشت عيان نور خدا عسکري         مژده که پيري جهان شد جوان
 گشت منور همه کون ومکان        شد متولد شه با عز وشان         شبل نقي والد شاه زمان
نور خداشمس هدي عسکري        گشت عيان نور خدا عسکري ---
به نقل از ديوان آذر جلد دوم-ص138-چاپخانه طوس مشهد -1382 هجري قمري